متن خبر:
چگونه فیزیک بخوانیم؟(2)
روش مطالعه کتاب فیزیک
1 . مباحث اصلی فصل و یادداشت‌هایی را که در مرحله‌‌ی پیش‌خوانی تهیه کرده‌اید، مرور کنید.
۲. اول تکالیف‌تان را حل کنید. اگر تکالیف‌تان هنوز مشخص نشده است، خودتان مسئله‌های مهم‌تر را انتخاب و بررسی کنید.
۳. به‌طور فعال مطالعه کنید و سعی کنید مدام در ذهن‌تان سؤال داشته باشید. اگر بخواهید فیزیک را منفعلانه بخوانید، فقط وقت‌تان را تلف می‌کنید. وقتی فیزیک می‌خوانید، حتما یک مداد و کاغذ کنار دست‌تان داشته باشید تا نکات و سؤالاتی را که به ذهن‌تان می‌رسند، یادداشت کنید. بخوانید که یاد بگیرید، نه اینکه فقط مطالب را تمام کنید.
۴. به‌صورت دوره‌ای مطالعه را متوقف کنید و چیزهایی را که خوانده‌اید، به‌یاد بیاورید. برای اینکه مطالعه‌ی مفیدتری داشته باشید، می‌توانید مطالب را با صدای بلند بخوانید، نکات مهم را تکرار کنید و آنها را در حاشیه‌ی جزوه‌تان بنویسید.
۵. هنگام مطالعه، به فرمول‌ها، معادلاتی برمی‌خورید که در حل مسائل به شما کمک می‌کنند. بعد از مطالعه‌ی این بخش‌ها، به قسمت مسائل بروید و روی یکی از سؤالاتی که با استفاده از آن فرمول‌ها حل می‌شوند، فکر کنید. مطالعه‌ی منفعلانه یعنی فقط مفاهیم متن را دنبال کنید و مطالعه‌ی فعال یعنی کاربردهای هر مبحث را بررسی کنید و سؤالات مربوط به آن را هم حل کنید. اگر سؤالات را به‌طور فعالانه با راه‌حل مسئله و متن کتاب ارتباط بدهید، می‌توانید در هنگام مطالعه تمرکز کنید و توانایی‌تان را در یاد‌آوری و به‌کار بستن مطالب، بالا ببرید.
چگونه مسائل فیزیک را حل کنیم؟
برای حل مسائل فیزیک، مراحل زیر را انجام بدهید:
۱. صورت مسئله را بخوانید. معنی اصطلاحاتی را که نمی‌دانید، پیدا کنید. بدانید که مسئله درمورد چیست؟ برای اینکه مطمئن شوید مسئله را کاملا فهمیده‌اید، می‌توانید آن را یک بار دیگر به زبان خودتان بیان کنید یا برای یکی از دوستان‌تان توضیح بدهید.
۲. برای مسئله یک شکل یا طرح بکشید. یک طرح ساده هم کافی است، اما اگر می‌خواهید طرح خیلی خوبی بکشید، بهتر است این موارد را در نظر داشته باشید:
- عنوانی انتخاب کنید که مسئله را توضیح بدهد یا مجهول مسئله را مشخص کند؛
- متغیرها و پارامترهای مسئله را مشخص کنید و مقدار هریک از پارامترها را در طرح‌تان بنویسید؛
- تمام پارامترهای مجهولی را که برای رسیدن به جواب لازم دارید، مشخص کنید؛
- واحد اندازه‌گیری همه‌ی پارامترها را بنویسید. اگر طرح شما یک نمودار است، واحدها و مقیاس‌ها را فراموش نکنید؛
- همه‌ی اطلاعات مسئله را بنویسید. مثلا میزان شتاب جاذبه، نادیده گرفتن مقاومت هوا یا اصطکاک و …؛
۳. مشخص کنید برای یافتن پاسخ، به کدام فرمول‌ها نیاز دارید؟ معمولا طرحی که کشیده‌اید، روش‌ها و فرمول‌های موردنیاز را به شما پیشنهاد می‌دهد. شاید گاهی لازم شود قبل از اینکه فرمول درست را انتخاب کنید، به کتاب یا جزوه‌تان نگاهی بیندازید.
4-از راه‌حل خودتان انتقاد کنید. از خودتان بپرسید: «آیا این راه‌حل منطقی است؟» راه‌حل‌تان را با هر مثالی که در اختیار دارید یا مسائلی که قبلا حل کرده‌اید، امتحان کنید. معمولا می‌توانید با یک محاسبه‌ی تقریبی، درستی جواب را بسنجید. خیلی وقت‌ها یک اشتباه محاسباتی باعث می‌شود عددی به‌دست بیاورید که مشخصا جواب درستی نیست. حتما واحدهای اندازه‌گیری را در نظر بگیرید تا مطمئن شوید جواب شما، همان خواسته‌ی مسئله است. این بررسی‌ها به درک شما از درستی مسئله و قدرت تشخیص اشتباهات کمک می‌کند. داشتن این درک و بینش، شما را در حل مسائل بعدی وامتحاناتتان یاری می‌دهد.